Nước tăng lực dùng sao để tốt cho sức khỏe?

Nước tăng lực (energy drink) như tên gọi có công dụng nâng cao sức khỏe giúp người lao động làm việc hứng khởi và hiệu quả hơn. Vì thế, người lao động, nhất là cánh lái xe đường dài, thường dùng tăng lực để chống mệt mỏi, buồn ngủ và phục hồi sức khỏe. Trên thị trường, có khá không ít loại nước tăng lực: Red Bull (bò đỏ, bò húc), Rhino (tê giác), Gold Cow (bò vàng), Super Lion (siêu sư tử), Lipovitan (vitamin sống), Revive (hồi sinh) ... Thành phần dinh dưỡng của nước tăng lực Thành phần trong các loại nước tăng lực có hơi khác nhau, nhưng tựu trung thường có: caffeine (hoạt chất cà phê), taurine, glucuronolactone (sau 2014 bị loại bỏ), các vitamin nhóm B, saccharose (đường mía), glucose (đường glucose). Người ta cũng sản xuất loại nước tăng lực không đường, dành cho người béo phì, Đới tháo đường, ở đây đường ngọt được thay thế bằng chất tạo ngọt (sweetener, đường hóa học) như acesulfame K, aspartame hay sucralose. Lợi ích làm sảng khoái, mạnh khỏe và đẩy lùi cơn buồn ngủ chủ yếu nhờ hai thành phần taurine và caffeine này.

Dùng tăng lực cực kỳ có lợi trong mùa nắng, khi lao động nhiều Trong cơ thể con người, có sự hoán chuyển cân bằng “động” giữa lượng nước vào cơ thể và lượng nước đi ra với mức khoảng 3 lít mỗi ngày. Nước vào cơ thể do ăn, sử dụng và chuyển hóa thức ăn sinh ra và nước cơ thể thải ra qua nước tiểu, hơi thở, mồ hôi và phân. Mùa hè, tiết trời khô nóng, con người tăng thải nước ra ngoài qua mồ hôi và hơi thở. Lao động nhiều thì mất nước nhiều. Bởi vậy cho nên, vào mùa hè khi tiết trời oi nóng cần dùng không ít nước hơn. Có thể uống nhiều loại nước để giải khát như nước lọc, nước khoáng, nước trái cây, bia, nước ngọt…và có thể dùng thêm nước tăng lực bò húc. Với thành phần dinh dưỡng chung như nêu trên, những loại nước tăng lực đều có lợi cho người lao động kéo dài, công việc đều đặn, sẽ vừa mất nước vừa buồn ngủ nên dùng nước tăng lực là hợp lý và khoa học: (1) caffeine làm tỉnh táo, chống buồn ngủ; (2) taurine là một axit amin cho cảm giác sảng khoái, hưng phấn; (3) các loại đường saccharose, glucose bổ sung năng lượng; (4) các vitamin nhóm B giúp tăng cường chuyển hóa chung. Một bằng chứng khoa học nghiêm túc của Joris Verster và những cộng sự, Đại học Ultrecht năm 2010, cho kết luận rằng nước tăng lực Red Bull làm giảm buồn ngủ và nâng cao hiệu suất lái xe trong những tài xế đường trường. Với khẩu hiệu nổi tiếng “Red Bull gives you wings!” (Bò húc chắp cánh cho bạn), nhiều vận viên đua xe thể thao cũng uống nước tăng lực khi thi đấu. Bò húc cũng từng được giới phóng viên thể thao công nhận là “thức uống thể thao” (sports drink) thay vì gọi là nước tăng lực.

>> Xem chi tiết: Hiểu và dùng đúng nước tăng lực

Cẩn thận nếu dùng nước tăng lực sai cách Cần quan tâm, thuốc, thực phẩm chức năng, thức ăn đều phải có liều, có lượng. Ăn quá nhiều cũng bị bội thực như khi uống thuốc quá liều, ngay cả vitamin (thuốc bổ) nếu quá liều cũng gây bệnh thừa vitamin (hypervitaminosis) nguy hiểm. Một số tác dụng không mong muốn khi sử dụng nước tăng lực đã được ghi nhận: hồi hộp, tim đập nhanh, kích thích, buồn nôn, đau tức ngực, chóng mặt, mất thăng bằng, khó thở, đau đầu, khó ngủ… Ở một số người, sử dụng cà phê có thể gây uể oải hơn bởi vì tuyến thượng thận, nơi chế tiết hóc môn adrenalin, bị quá tải. Trong 10 năm qua, Trung tâm An toàn thực phẩm CAERS đã nhận được hơn 140 đơn khiếu nại về các tác dụng không mong muốn chết người do dùng nước tăng lực. Một số người đã nhập viện, thậm chí là tử vong. Đã có các trường hợp gục chết tại quầy bar vì sử dụng nhiều rượu pha với nước tăng lực, có vận động viên chết trên vận độngbởi vì tham lam tu một mạch ba bốn lon nước “khỏe” này. Cần hết sức quan tâm Nước uống tăng lực không phải là nước giải khát thông thường mà là một thực phẩm chức năng hay thực phẩm thuốc. Do đó, cần phải uống trong giới hạn cho phép. Khi dùng tăng lực cần lưu ý: (1) lượng caffeine (tinh chất cà phê) nên dùng không quá 500 mg/ ngày (4 ly), (2) Nước tăng lực không nên sử dụng quá 4 lon, tương đương 1000 ml/ngày, (3) Cần cảnh giác các lợi ích không mong muốn của tất cả sản phẩm “nước tăng lực”; (4) Phụ nữ có thai, trẻ em, người cao tuổi, bệnh nhân tim, Đới đường hoặc có bệnh mãn tính không nên dùng tăng lực, (5) Không uống tăng lực khi đang say rượu và (6)Tuyệt đối không uống sau khi làm việc nặng hay tập thể thao sức mạnh! Xem tin tại đây